1استادیار، گروه منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
2دانشجوی کارشناسی‌ارشد، گروه زیست‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
3دانشیار، موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، تهران، ایران
4استاد، گروه زیست‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
چکیده
کاکوتی کوهی Ziziphoraclinopodioides Lam. متعلق به تیره نعنا (Lamiaceae) یکی از گونههای کاکوتی است که علاوه بر پراکنش گستردهای که در ایران دارد، این گونه به‌عنوان آرام بخش و مقوی معده در درمان اختلالات گوارشی و قلبی-عروقی، سرماخوردگی، افسردگی، سرفه، میگرن و تب مورد استفاده قرار میگیرد. هدف از این مطالعه مقایسه ترکیباتهای شیمیایی اسانس گیاه در رویشگاههای مختلف استان‌های البرز و مازندران میباشد. به این منظور اندامهای هوایی این گونه در مرحله گلدهی کامل از سه رویشگاه ارنگه، گاجره و رینه طی سال 1393جمعآوری گردید. اسانسگیری با استفاده از دستگاه تقطیر با آب (طرح کلونجر) و شناسایی ترکیبهای متشکله اسانس‌ها با استفاده از دستگاههای GC و GC/MS انجام گرفت و نتایج نشان داد که ترکیبهای اصلی اسانس در رویشگاه ارنگه شامل: ترپینن-4-ال (7/29 درصد)، در رویشگاه گاجره: 1، 8- سینئول (01/25 درصد) و در رویشگاه رینه: پولگون (92/17 درصد) گزارش شد. مقایسه ترکیبهای متشکله اسانس کاکوتی کوهی در رویشگاههای مورد مطالعه نشان داد که در هر سه رویشگاه، ماده موثره: پولگون به‌عنوان اصلیترین ترکیب و پس از آن به‌ترتیب 1، 8- سینئول، پیپریتنون، نئومنتول، پارامنت-3- ان-8- اُل و کارواکرول دارای بیشترین مقادیر متشکله اسانس گیاه بودند.
ابتدای صفحه